Τό καΐκι γιά τήν Κρήτη
Μόλις εκηρύχθη ο πόλεμος στήν Ελλάδα από τήν Ιταλία, καί οι Ιταλοί άρχισαν νά βομβαρδίζουν τίς πόλεις, τά Λιμάνια καί άλλους στόχους, πολλοί ξένοι πού βρίσκοντο στήν Ελλάδα θέλησαν νά φύγουν, αλλά οι Συγκοινωνίες, όπως πλοία, αεροπλάνα καί τραίνα πρός τήν Ευρώπη, ήταν δύσκολο νά πάνε, ή καί δέν γίνοντο καθόλου’ γι’ αυτό όσοι ήθελαν νά φύγουν, προτίμησαν νά πιάσουν τήν Πελοπόννησο, καί από εκεί νά πάνε στήν ΚΡΗΤΗ όπου ήταν Άγγλοι, καί από ΕΚΕΙ θά πήγαιναν στό Κάϊρο με σιγουριά.
Αρχάς Νοεμβρίου τού 1940, έφθαναν στό Γύθειο Λακωνίας πολλοί Έλληνες καί Ευρωπαίοι πού ήθελαν νά φύγουν γιά τήν Κρήτη ή τά Κύθηρα, τρομοκρατημένοι καί απελπισμένοι έφθαναν όπως-όπως, ανερχόντουσαν μέ ιδιωτικό αυτοκίνητο, τό εγκατέλειπαν καί ζητούσαν νά φύγουν γιά τήν ΚΡΗΤΗ.
Μαζύ μέ άλλους αρκετούς, όλοι ιδιώτες, γυναίκες, παιδιά καί άνδρες, ξεκινήσαμε μέ τό καΐκι ΕΥΡΩΤΑΣ, αλιευτικό χωρητικότητας περίπου 20 τόννων μέ κατεύθυνση ΚΥΘΗΡΑ, ΚΡΗΤΗ - τό ταξίδι ήταν πάρα πολύ καλό, οι επιβάτες μας ικανοποιημένοι πού έφευγαν από τήν βομβαρδιζομένη Ελλάδα, καί λίγο ακόμα θά έφθαναν στόν τόπο Σωτηρίας. Κρατιούνται όμως ακόμα φοβισμένοι καί ανήσυχοι, διότι δέν ξέρουμε τί θα μάς συμβή ώσπου νά φθάσουμε στήν ΚΡΗΤΗ, διότι έχουμε πληροφορίες ότι έχουν εμφανισθή υποβρύχια στήν περιοχή καί αεροπλάνα. Όλοι μέσα στό καΐκι μιλούν γιά τόν πόλεμο. Χαρακτηριστικά θυμάμαι τόν Δούκα (μιλούσε ελληνικά) πού μάς είπε «Η ΑΓΓΛΙΑ ΘΑ ΚΕΡΔΙΣΗ ΤΟΝ ΠΟΛΕΜΟ, ΑΛΛΑ ΠΟΤΕ», καί άλλα πολλά.
Ο ΕΥΡΩΤΑΣ ταξιδεύει καλά, η θάλασσα είναι ήσυχη, η μηχανή χτυπάει βαρεία δυνατά καί καπνίζει πολύ, νομίζεις πώς ο «Ευρώτας», τό καΐκι μας, έχει καταλάβει τήν αποστολή πού έχει πάρει, καί βιάζεται νά φθάση στόν προορισμό του γιά νά γλιτώσουν οι επιβάτες του από τήν αγωνία. Ξαφνικά, καί ενώ βρισκόμαστε στό σημείο μεταξύ Ελαφονήσι καί Κύθηρα, μία αναστάτωση καί ένας πανικός γίνεται μέσα στό καΐκι’ σηκώθηκαν οι επιβάτες απάνω καί φώναζαν, τά παιδιά έκλαιγαν, καί έτρεχαν πρός τόν καπετάνιο μπροστά στήν γέφυρα, τόν καπετάν-Βαγγέλη Ψαράκη, νά τού πούν κάτι πού είδαν. Ένας επιβάτης πού καθόταν πίσω στήν πρύμνη, καί κοιτούσε τούς γλάρους πού μάς ακολουθούσαν, σχεδόν, από τό Γύθειον, είδε ένα Δελφίνι τό οποίον, τό νόμισε γιά υποβρύχιο καί ότι θά μάς τορπιλλούσε έγινε μεγάλος πανικός μέχρις όπου τά δελφίνια φάνηκαν πάλι κοντά μας’ καί αφού διαπιστώσαμε ότι είναι δελφίνια, ησύχασαν καί οι επιβάτες μας.
Ταξιδέψαμε όλοι τήν νύχτα, τό ταξίδι μας ήταν πολύ καλό, καί τήν επομένη τό πρωί φθάσαμε στήν Κρήτη, καί γεμάτοι από ικανοποίηση καί σιγουριά, οι επιβάτες μάς ευχαριστούσαν καί μάς φιλούσαν πού τούς μεταφέραμε τόσο καλά στήν ΚΡΗΤΗ. Επιστρέψαμε πάλι στό Γύθειο καί μεταφέραμε καί άλλους Έλληνες καί Ευρωπαίους από τό Γύθειο στά Κύθηρα.
Δημήτρης Κοντός
«Μαρτυρίες ’40-’41» τών Κ. Χατζηπατέρα & Μ. Φαφαλιού, σελ. 63
Μόλις εκηρύχθη ο πόλεμος στήν Ελλάδα από τήν Ιταλία, καί οι Ιταλοί άρχισαν νά βομβαρδίζουν τίς πόλεις, τά Λιμάνια καί άλλους στόχους, πολλοί ξένοι πού βρίσκοντο στήν Ελλάδα θέλησαν νά φύγουν, αλλά οι Συγκοινωνίες, όπως πλοία, αεροπλάνα καί τραίνα πρός τήν Ευρώπη, ήταν δύσκολο νά πάνε, ή καί δέν γίνοντο καθόλου’ γι’ αυτό όσοι ήθελαν νά φύγουν, προτίμησαν νά πιάσουν τήν Πελοπόννησο, καί από εκεί νά πάνε στήν ΚΡΗΤΗ όπου ήταν Άγγλοι, καί από ΕΚΕΙ θά πήγαιναν στό Κάϊρο με σιγουριά.
Αρχάς Νοεμβρίου τού 1940, έφθαναν στό Γύθειο Λακωνίας πολλοί Έλληνες καί Ευρωπαίοι πού ήθελαν νά φύγουν γιά τήν Κρήτη ή τά Κύθηρα, τρομοκρατημένοι καί απελπισμένοι έφθαναν όπως-όπως, ανερχόντουσαν μέ ιδιωτικό αυτοκίνητο, τό εγκατέλειπαν καί ζητούσαν νά φύγουν γιά τήν ΚΡΗΤΗ.
Μαζύ μέ άλλους αρκετούς, όλοι ιδιώτες, γυναίκες, παιδιά καί άνδρες, ξεκινήσαμε μέ τό καΐκι ΕΥΡΩΤΑΣ, αλιευτικό χωρητικότητας περίπου 20 τόννων μέ κατεύθυνση ΚΥΘΗΡΑ, ΚΡΗΤΗ - τό ταξίδι ήταν πάρα πολύ καλό, οι επιβάτες μας ικανοποιημένοι πού έφευγαν από τήν βομβαρδιζομένη Ελλάδα, καί λίγο ακόμα θά έφθαναν στόν τόπο Σωτηρίας. Κρατιούνται όμως ακόμα φοβισμένοι καί ανήσυχοι, διότι δέν ξέρουμε τί θα μάς συμβή ώσπου νά φθάσουμε στήν ΚΡΗΤΗ, διότι έχουμε πληροφορίες ότι έχουν εμφανισθή υποβρύχια στήν περιοχή καί αεροπλάνα. Όλοι μέσα στό καΐκι μιλούν γιά τόν πόλεμο. Χαρακτηριστικά θυμάμαι τόν Δούκα (μιλούσε ελληνικά) πού μάς είπε «Η ΑΓΓΛΙΑ ΘΑ ΚΕΡΔΙΣΗ ΤΟΝ ΠΟΛΕΜΟ, ΑΛΛΑ ΠΟΤΕ», καί άλλα πολλά.
Ο ΕΥΡΩΤΑΣ ταξιδεύει καλά, η θάλασσα είναι ήσυχη, η μηχανή χτυπάει βαρεία δυνατά καί καπνίζει πολύ, νομίζεις πώς ο «Ευρώτας», τό καΐκι μας, έχει καταλάβει τήν αποστολή πού έχει πάρει, καί βιάζεται νά φθάση στόν προορισμό του γιά νά γλιτώσουν οι επιβάτες του από τήν αγωνία. Ξαφνικά, καί ενώ βρισκόμαστε στό σημείο μεταξύ Ελαφονήσι καί Κύθηρα, μία αναστάτωση καί ένας πανικός γίνεται μέσα στό καΐκι’ σηκώθηκαν οι επιβάτες απάνω καί φώναζαν, τά παιδιά έκλαιγαν, καί έτρεχαν πρός τόν καπετάνιο μπροστά στήν γέφυρα, τόν καπετάν-Βαγγέλη Ψαράκη, νά τού πούν κάτι πού είδαν. Ένας επιβάτης πού καθόταν πίσω στήν πρύμνη, καί κοιτούσε τούς γλάρους πού μάς ακολουθούσαν, σχεδόν, από τό Γύθειον, είδε ένα Δελφίνι τό οποίον, τό νόμισε γιά υποβρύχιο καί ότι θά μάς τορπιλλούσε έγινε μεγάλος πανικός μέχρις όπου τά δελφίνια φάνηκαν πάλι κοντά μας’ καί αφού διαπιστώσαμε ότι είναι δελφίνια, ησύχασαν καί οι επιβάτες μας.
Ταξιδέψαμε όλοι τήν νύχτα, τό ταξίδι μας ήταν πολύ καλό, καί τήν επομένη τό πρωί φθάσαμε στήν Κρήτη, καί γεμάτοι από ικανοποίηση καί σιγουριά, οι επιβάτες μάς ευχαριστούσαν καί μάς φιλούσαν πού τούς μεταφέραμε τόσο καλά στήν ΚΡΗΤΗ. Επιστρέψαμε πάλι στό Γύθειο καί μεταφέραμε καί άλλους Έλληνες καί Ευρωπαίους από τό Γύθειο στά Κύθηρα.
Δημήτρης Κοντός
«Μαρτυρίες ’40-’41» τών Κ. Χατζηπατέρα & Μ. Φαφαλιού, σελ. 63
